نوشته‌ها

نگهداری‌وتعمیرات سیستم‌های تولیدی دو عامل تاثیر‌گذار در سازمان‌های تولیدی به شمار می‌آیند. به همین‌سبب امروزه نگهداری‌وتعمیرات ( نت خودگردان ) و مدیریت‌کیفیت‌فراگیر در سیستم‌های تولید با کلاس جهانی بسیار مطرح هستند.

AM شاخه ی بسیار مهمی از نظام TPM به شمار می آید. با تکیه بر نیروی انسانی و رشد فرهنگ سازمانی سعی می‌شود تا اتلاف‌هایی چون عیوب کیفی خرابی‌های اضطراری و حوادث از صنعت کاهش‌یابد و یا حذف‌شود.

از نتایج اجرای این سیستم می‌توان به تاثیر بسزای اجرای نت خودگردان در کاهش میزان توقف ماشین آلات و افزایش در دسترس بودن تجهیزات تولیدی و افزایش ایمنی محیط اشاره نمود.

در دنیای صنعتی امروز اتلاف‌های زیادی در کارگاه‌های تولیدی اتفاق می‌افتد. این اتلاف‌ها می‌تواند ناشی از عملکرد اپراتورها، پرسنل تعمیراتی، فرایند، مشکل ابزار و قطعات غیرقابل‌دسترسی در زمان مورد نیاز باشد.

علاوه بر این ماشین‌های بیکار، نیروی انسانی بیکار، خرابی ماشین‌آلات، قطعات برگشتی، همگی نمونه‌هایی از این اتلاف‌ها هستند.

برای دریافت کلیه روشهای اجرایی، دستورالعملها، فرمها و چک لیستهای نگهداری و تعمیرات اینجا کلیک کنید.

نفش ۵s در نت خودگردان

نگهداری و تعمیرات چیست؟

نگهداری و تعمیرات، مجموعه ای از فعالیتها و عملکردهاست که هر کدام با توجه به تعاریف خود ، ماموریت عملیاتی نگاهداشتن دستگاه‌ها، ماشین‌آلات و تجهیزات را دارند. که باعث می گردند قابلیت عملیاتی آنها حفظ شود. امروزه نگهداری و تعمیرات یک تجهیز یعنی: طرح ریزی و انجام فعالیت هایی برروی تجهیزات که باعث عملکرد مستمر تجهیز برای تولید محصول یا خدمات با کیفیت را مهیا سازد.

هدف از تعميرات و تعريف آن

لغت MAINTENANCE كه ما آنرا نگهداري – تعميرات ترجمه نموده ايم مفهومش در صنايع شامل كليه عملياتي مي شود كه براي سالم و مرتب نگاه داشتن وسايل كار چه ماشين چه غير ماشين انجام مي گردد. در صنعت عملياتي از قبيل بازديد مرتب وسايل روغنكاري , رفع عيوب و نواقص كوچكي كه احتمالاً, ضمن كار پيدا مي شود. بطور مداوم و قبل از پيدايش لنگيهاي بزرگ يا تعمير و لكه گيري ساختمان و تجديد رنگ در فواصل معين و كليه اموري كه باعث بر قرار داشتن وضع صحيح كار مي شود. بنام MAINTENANCE مرسوم گرديده است.

در صنايع با قبول و ادامه روشهاي آزمايش MAINTENANCE مي توان وضعي بوجود آورد كه اولاً ماشين آلات و وسايل بدون لنگي و مرتب كار نموده و ثانياً مصارف ماشين در پائين ترين حد خود باقي بماند و علاوه بر تمام اينها هزينه تعمير به حداقل ممكنه پائين بيايد.

در كارخانجات صنعتي ماشين آلات همواره در حال فرسوده شدن هستند, بنابراين مسئله تعميرات و نگهداري ماشين آلات يكي از مهمترين مسائل قابل توجه مي باشد.

محورها, بلبيرينگها, چرخ‌دنده ها, تسمه‌ها و ساير قطعات يك ماشين فرسوده می‌شوند و تعويض يا تعمير آن لازم مي‌گردد. روغنها و گريسها در اثر كار كثيف مي‌شوند و خاصيت اصلي خود را از دست مي دهند و احتياج به تعويض دارند. الكتروموتورها‌‌، وسائط نقليه مثل نقاله ها، ليف تراكهاي برقي و گازوئيلي، جرثقیل‌ها و غيره احتياج به سرويس و تعمير منظم دارند.

هدف اصلي از ايجاد يك سيستم صحيح نگهداری و تعمیرات ماشین آلات عبارتست از :

–  جلوگيري ازتوسعه عيوب و نقايص.
–  بر طرف كردن نواقص و معايب جزئي قبل از احتياج به تعميرات كلي .
–  جلو گيري از وقفه در عمليات توليد از طريق تعويض قطعات فرسوده قبل از شكستگي و از كار انداختن دستگاه.
–  كاهش توقف هاي توليد و جلوگيري از زيانهاي ناشي از وقفه در كار.
–  صرفه جويي در نيروي انساني بعلت تقليل عمليات تعميراتي.
–  استفاده بهتر از كاركنان قسمت نصب و تعميرات.
–  كاهش تعميرات كلي و تكرار.
–  كاهش در مصرف لوازم يدكي و تقليل هزينه مربوطه.
– كاهش در حجم مقدار محصول نامرغوب و افزايش مرغوبيت محصولات.
–  ازدياد طول عمر ماشين آلات و صرفه جويي در خريد ماشينهاي جديد.
–  تشخيص نوع عملكرد ماشين آلات و تعيين هزينه هاي تعميراتي مربوطه به منظور تصميم  گيري در مورد تهيه و انتخاب ماشينهاي جديد.
–  افزايش راندمان توليدي ماشين آلات و كاهش هزينه هاي توليد.

انواع سيستم هاي تعميراتي

نقش قسمت تعميرات تنها تعمير دستگاه هاي خراب نمي باشد بلكه بايد مرتباً در فواصل مشخص دستگاه ها را بازديد كند، روغنكاري نمائيد، صورت لوازم يدكي و احتياجات را تنظيم نموده و برنامه هاي تعميرات اساسي و تعميرات غير اساسي را پي ريزي كند. تمام اين عمليات را به نحوي انجام دهد كه مزاحمتي براي جريان توليد پيش نياورد(يا بحداقل پيش بياورد) .

حالت ايدآل آن است كه اصولاً خرابي پيش نيايد و خواباندن دستگاه ها جز آنچه در برنامه كلي پيش بيني گرديده لازم نشود. بدون شك رسيدن به اين حالت ايده آل امر بسيار مشكل و در بعضي مواقع غير ممكن است. براي رسيدن به حالت ايده آل فوق و هدفهاي تعميرات و نگهداري روشهاي مختلفي متداول است كه ذيلاً بشرح تعدادي از آنها مي پردازيم.

۱- روش جانشين كردن سرمايه

در اين حالت يك ماشين يا دستگاه يدكي براي هر‌دستگاه در كارخانه موجود است كه به مجرد خراب‌شدن دستگاه اولي، دستگاه يدك جانشين آن مي‌گردد.

۲-  تعميرات خرابي

 در اين روش از ماشين يا دستگاه بدون رسيدگي زياد آنقدر كار می كشند تا ماشين از كار بيافتد و وقتي كه از كار افتاد تعمير آن را شروع مي نمايند و به معني ديگر آنكه براي پيش گيري از خرابي يا از كار افتادن دستگاه هيچ يا تقريباً هيچ فعليتي انجام نمي شود.

۳ روش تعميرات پيش گيري

بطور كلي مي توان اين روش را بهترين و سالمترين نوع تعميرات دانست .در اين روش با پيش بيني‌هايي كه بعمل مي‌آيد از بوجود آمدن خرابي‌ها از فبل جلوگيري مي‌شود. نه آنكه به انتظار خوابيدن دستگاه و بعد عمليات تعمير را شروع نمایید. در اين روش مي‌بايست ابتدا مبادرت به استخراج دستورالعمل هاي تعميراتي در فواصل زماني تعيين شده توسط كارخانه سازنده نمود. سپس طبق آن عمل كرد.

۴-  تعميرات برنامه اي

بطور كلي و بعنوان يك اصل مسلم بايد گفته شود. براي اينكه از يك دستگاه توليدي بتوان كار بدون دردسر انتظار داشت در فواصل معيني از آن بازديد و تعمير اساسي يا تعويض قطعات بعمل آيد. روي تجارب كار مي توان فواصل چنين بازديد و تعميرات را براي كار كردن بدون دردسر هر دستگاه را تعيين كرد.

۵- روش تعميرات توليدي

بطوريكه ديده شد تعميرات پيشگيرانه مستلزم بازديدهاي دائمي و هزينه هاي نسبتاً سنگين براي تعميرات كارخانه ببار مي آورد. در اينجا روش ديگري بنام تعميرات توليدي وجود دارد كه در اين روش در مورد تنها قسمتي از ماشين آلات و وسایل كارخانه كه كار منظم و دقيق آنها جنبه حياتي براي توليد دارد تعميرات پيشگيري عمل مي شود و در مورد ساير دستگاه ها تعميرات برنامه اي انجام مي‌شود.

حالات مختلفي كه سبب توقف دستگاه و انجام عمليات تعميراتي را باعث ميشود عبارتند از  :

۱- حالتي كه ماشين يا دستگاه به هر علتي از كار افتاده است.

۲- حالتي كه ادامه كار ماشين خطراتي براي جان كارگر داشته باشد.

۳- حالاتي كه با تجربه قبلي مي دانيم حالتي از خرابي قريب الوقوع دستگاه است و يا در صورت ادامه كار به ساير قسمتهاي دستگاه زيانهائي مي رساند.

۴- حالتي كه ميتواند در كيفيت توليد تاثيرات بسيار نامطلوبي داشته باشد.در صورت بروز چنين حالاتي مسئول كارگاه با پركردن فرمي بنام فرم”درخواست انجام تعميرات“ و ارسال آن به دفتر تعميرگاه خرابي دستگاه را اطلاع و تقاضاي برطرف‌كردن نقش آنرا مي‌نمايد.

همچنين در اين زمان كارت قرمز رنگ ” در دست تعمير“ را به دستگاه آويزان نموده كه از روشن نمودن يا بكار انداختن آن بطور اشتباه جلوگيري شود.

 آشنایی با منحنی P-F

P-F مخفف Potential Failure به معنای خرابی بالقوه است. Potential Failure  و یا خرابی بالقوه، مرحله‌ای از خرابی ماشین است که اولین نشانه‌های خرابی قابل اندازه‌گیری و تشخیص هستند. منحنی P-F یک مفهوم اساسی را در مراقبت وضعیت تداعی می کند. این منحنی که نمونه ای از آن را در زیر می بینید،  وضعیت تجهیز در حال خرابی را بر حسب زمان نشان می دهد. همانطور که مشاهده می کنید، هزینه تعمیرات با رشد روند خرابی به صورت فزاینده بالا می رود.

نمودار pf

فهرست تکنیکهای پر کاربرد مراقبت وضعیت نگهداری و تعمیرات ماشین آلات

برخی از تکنیکهای رایج در مراقبت وضعیت عبارتند از:

–      استفاده از حواس پنجگانه

–      آنالیز ارتعاشات

–      آنالیز صدا

–      آنالیز آلتراسونیک

–      ترموگرافی

–      آنالیز کارآیی (Performance)

–      آنالیز روغن و ترایبولوژی (Tribology)

          –      آنالیز مدار موتور و سایر تستهای الکتریکی

CMMS  چیست؟

CMMS  مخفف عبارت Computerized Maintenance Management System به معنی “سيستم مديريت مکانيزه نت” است. در بسیاری از صنایع با توجه به تعداد زیاد تجهیزات و ماشین‌آلات و حجم بالای فعالیتهای مرتبط با سازمان نت، پیگیری امور و فعالیتها به‌صورت دستی و کاغذی برای نگهداری و تعمیرات ماشین آلات دشوار است. لذا با استفاده از سیستم نرم افزاری یا paperless می توان بر این مشکل غلبه کرد. ضمن اینکه انجام برخی تحلیلهای آماری تنها با بکارگیری سیستم نرم‌افزاری و استفاده از کامپیوتر امکانپذیر است.

استراتژيهای نگهداری و تعمیرات ماشین آلات

در حال حاضر چهار استراتژی مختلف در عرصه نگهداری و تعمیرات شناخته شده اند، که عبارتند از:

     –  تعمیر پس از خرابی                                          (Run to Failure)

     – نت پیش گیرانه                                    (Preventive maintenance)

     – نت پیش بینانه/ پیشگویانه                      (Predictive maintenance)

     – نت پیش اقدامانه                                   (Proactive maintenance)

اهداف اصلی

برای دریافت کلیه روشهای اجرایی، دستورالعملها، فرمها و چک لیستهای نگهداری و تعمیرات اینجا کلیک کنید.